تحلیل شاخص های مؤثر بر توسعه گردشگری کویر با تأکید بر گردشگری سلامت (مورد مطالعه: کویر مرنجاب)

        بخش عظیمی از کشور ایران از مناطق بیابانی و کویری تشکیل‌شده است، درحالی‌که هیچ‌گونه زیرساخت گردشگری در این مناطق وجود ندارد. کویر مرنجاب به‌عنوان یک مقصد گردشگری، در جنوب، بندریگ و ریگ بلند در جنوب شرقی و پارک ملی کویر در غرب آن واقع‌شده‌اند. لذا،  هدف از این پژوهش تحلیل شاخص­های مؤثر بر توسعه گردشگری کویر با تمرکز بر گردشگری سلامت در کویر مرنجاب است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی و بر اساس روش توصیفی– تحلیلی در دو بخش کیفی و کمی انجام‌شده است. در بخش کیفی، برای تدوین اولیه الگوی گردشگری سلامت در مقصد کویری ، تعداد 35 نفر از کارشناسان و متخصصان حوزه گردشگری  با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. به‌منظور بررسی روایی و پایایی کیفی ساختار الگوی توسعه گردشگری سلامت، از روش همسوسازی استفاده‌شده است. در راستای تدوین و آزمون الگوی توسعه­ی ، از تحلیل مضمون و شبکه مضمون‌ها در 3 سطح مضمون‌های پایه، مضمون‌های سازمان دهندهو مضمون‌های فراگیر ، الگوی کیفی توسعه گردشگری سلامت در مقصد کویری طراحی شد. در بخش کمی نمونه شامل 170 نفر از متخصصان و صاحب­نظران گردشگری است که بر اساس روش نمونه­گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. در این بخش، از روش مدل معادلات ساختاری برای تعیین بار عاملی بین متغیرهای آشکار و مکنون استفاده شد. یافته­ها نشان می­دهند که متغیرهای اکولوژی، تحول کالبدی، تصویر ذهنی مقصد، تحقیق و توسعه، سیاست‌گذاری و مسئولیت­پذیری اجتماعی از مؤلفه­های اثرگذار توسعه گردشگری سلامت در یک مقصد کویری می­باشند. به‌منظور نشان دادن میزان تأثیر هر یک از شاخص‌ها از تحلیل عاملی مرتبه اول و دوم استفاده‌شده است که نتایج نشان‌دهنده تائید کلیه شاخص‌های مدل می‌باشد. آنگاه، از ضریب همبستگی پیرسون برای تعیین نوع و درجه رابطه یک متغیر کمی با متغیر کمی دیگر استفاده شد که نتایج بیانگر آن است که متغیر اکولوژی با متغیر تحقیق و توسعه (r= 0/506 و P< 0/001)، متغیر تحول کالبدی با متغیر تصویر ذهنی مقصد (r= 0/836 و P< 0/001)، متغیر تصویر ذهنی مقصد با متغیر سیاست‌گذاری (r= 0/797 و P< 0/001)، متغیر تحقیق و توسعه با متغیر سیاست‌گذاری (r= 0/882 و P< 0/001) و متغیر سیاست‌گذاری با مسئولیت­پذیری اجتماعی (r= 0/807 و P< 0/001) بیشترین همبستگی را دارد و ارتباط بین تمام متغیرها با یکدیگر معنادار است.